Đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay gọi tên đập Tam Hiệp với công suất cực lớn được xây dựng công phu 14 năm, là thủy điện quan trọng trong đời sống và kinh tế Trung Quốc.
Đập thủy điện lớn nhất thế giới là thủy điện nào?
Đập Tam Hiệp ở Hồ Bắc, Trung Quốc có công suất phát tức thời lớn nhất thế giới. Sản lượng điện của đập này có thể lên tới 125 TWh trong điều kiện lý tưởng.
Đập Tam Hiệp (với 22.500 MW – 32 tuốc-bin 700 MW và 2 máy phát điện 50 MW) được vận hành cùng với đập Gezhouba nhỏ hơn (2.715 MW), tạo nên tổng công suất phát của tổ hợp này là 25.215 MW.
Là nhà máy thủy điện lớn nhất thế giới về sản lượng điện, đập Tam Hiệp có khả năng sản xuất khoảng 22.500 MW điện. Chi phí xây dựng đập lên tới 37 tỷ USD.
Quá trình xây dựng bắt đầu từ năm 1994 và hoàn thành vào năm 2012. Đập khổng lồ này có 32 tuốc-bin chính và 2 máy phát điện nhỏ, mỗi tuốc-bin có công suất 700 MW, và 2 máy phát điện là 50 MW mỗi cái.
Đặc biệt, khối lượng nước dự trữ trong hồ lớn đến mức nó có khả năng làm chậm vòng quay của Trái Đất.
Các sự thật thú vị về đập thủy điện lớn nhất thế giới
Đập Tam Hiệp lớn nhất thế giới với quy mô và đầu tư xây dựng siêu khủng luôn là chủ đề tranh cãi từ lúc bắt đầu cho tới hôm nay.
Đập Tam Hiệp có quy mô như thế nào?
Đập Tam Hiệp là đập thủy điện lớn nhất Trung Quốc, một công trình khổng lồ được xây dựng bằng thép và bê tông. Đập thép dài 2,33 km và đỉnh đập cao 185 mét so với mực nước biển.
Trung Quốc đã huy động 510.000 tấn thép, được ví đủ để dựng 60 tháp Eiffel – biểu tượng của Pháp. Hồ chứa của đập có chiều dài trung bình khoảng 660 km, rộng 1,12 km với thể tích 39,3 tỷ m³ và tổng diện tích bề mặt nước là 1.045 km². Khi hoàn thành, hồ chứa đã làm ngập tổng diện tích đất lên tới 632 km².
Đập Tam Hiệp được xây dựng với mục đích gì?
Đập Tam Hiệp được thiết kế để phục vụ ba mục đích chính: kiểm soát lũ, sản xuất thủy điện và cải thiện giao thông. Để sản xuất năng lượng, dự án thủy điện này cần một cơ sở hạ tầng khổng lồ.
Đập Tam Hiệp cung cấp năng lượng cho hàng triệu người với 34 máy phát điện siêu lớn có tổng công suất 22.500 MW. Chính phủ Trung Quốc ước tính dự án này tiêu tốn 180 tỷ nhân dân tệ (22,5 tỷ USD).
Đập Tam Hiệp tạo ra năng lượng gấp 11 lần so với đập Hoover của Mỹ, trở thành nhà máy điện lớn nhất thế giới với công suất 22.500 MW. Lượng năng lượng khổng lồ này hỗ trợ phần lớn nhu cầu điện năng của Trung Quốc.
Ngoài ra, đập Tam Hiệp giúp kiểm soát lũ lụt theo mùa của sông Dương Tử, con sông dài thứ ba thế giới trải dài 6.357 km khắp châu Á. Đập này bảo vệ hàng triệu ngôi nhà và cuộc sống ở hạ lưu cùng các thành phố quan trọng như Vũ Hán, Nam Kinh và Thượng Hải khỏi những trận lũ lụt nguy hiểm.
Những ảnh hưởng và tác động khi xây dựng đập Tam Điệp
Một trong những tranh cãi lớn nhất xung quanh đập Tam Hiệp là mức độ thiệt hại mà công trình này gây ra cho môi trường. Ước tính 70% nước ngọt của Trung Quốc bị ô nhiễm và đập Tam Hiệp có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
Đập được xây trên các cơ sở xử lý chất thải cũ và khu vực khai thác mỏ. Có 265 triệu gallon nước thải thô lắng đọng tại sông Dương Tử mỗi năm. Khi dự án được xây dựng, 1,2 triệu người dân buộc phải di dời và tìm nơi ở mới. Hiện tại, chính phủ Trung Quốc vẫn tiếp tục di dời thêm hàng trăm ngàn người khỏi khu vực.
Khu vực xung quanh đập Tam Hiệp là ngôi nhà của 6.400 loài thực vật, 3.400 loài côn trùng, 300 loài cá và hơn 500 loài động vật có xương sống trên cạn. Đập không chỉ ảnh hưởng đến các loài mà còn cả môi trường sống của chúng.
Xói mòn hồ chứa đã gây ra lở đất và đe dọa một trong những nghề cá lớn nhất thế giới trên Biển Đông. Đập Tam Hiệp lớn đến mức có khả năng làm thay đổi hệ sinh thái của khu vực.
Chi phí xây dựng đập Tam Hiệp rất đắt đỏ. Ước tính tổng chi phí dao động từ 25 tỷ đô la và tăng lên tới 37 tỷ đô la theo một số tính toán. Dự án thậm chí bị phản đối trong quốc hội Trung Quốc vì chi phí khổng lồ này và việc dẹp bỏ 140 thị trấn, 13 thành phố và 1.600 khu định cư lịch sử để xây đập.
Đập Tam Hiệp thậm chí còn có thể làm chậm quá trình quay của Trái Đất. Khi đập ở mức tối đa, hồ chứa chứa 42 tỷ tấn nước, sự thay đổi khối lượng trên có thể ảnh hưởng đến Trái Đất, làm tăng độ dài của một ngày thêm 0,06 micro giây.
Top 5 đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay
Không thể phủ nhận những ưu điểm của năng lượng thủy điện hiện nay, nhất là trong bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Có nhiều đập thủy điện lớn trên khắp thế giới.
#1 – Đập Tam Hiệp (Trung Quốc)
Đập Tam Hiệp nằm trên sông Dương Tử ở Hồ Bắc, Trung Quốc là công trình thủy điện lớn nhất thế giới với công suất thiết kế 22.500 MW. Được xây dựng từ năm 1994 đến 2008 bằng bê tông, đập này tiêu tốn 75 tỷ đô la Mỹ.
Nguồn điện từ nhà máy thủy điện Tam Hiệp không chỉ cung cấp cho các tỉnh trung tâm Trung Quốc như Hà Nam, Hồ Bắc, Hồ Nam và Giang Tây mà còn cho Trùng Khánh và Tứ Xuyên. Tuy nhiên, việc xây dựng đập Tam Hiệp đã gặp nhiều chỉ trích do lo ngại về tác động môi trường, hệ sinh thái, kiểm soát mực nước, và các nguy cơ tiềm tàng khác.
#2 – Đập Itaipu (Brazil – Paraguay)
Đập Itaipu ở Brazil là đập lớn thứ 2 thế giới nhưng đặc biệt lại có sản lượng điện dẫn đầu thế giới mỗi năm, thậm chí cao hơn đập Tam Điệp 10% sản lượng. Với công suất 14,000 MW, đập Itaipu được xây dựng với vai trò cung cấp điện cho Brazil và Paraguay. Theo tính toán, Itaipu hiện có thể đáp ứng với 75% nhu cầu điện của Paraguay và chỉ 15% cho Brazil.
#3 – Đập Xiluodu (Trung Quốc)
Đập Xiluodu là đập thủy điện lớn thứ 3 thế giới với công suất 13,860 MW nằm trên sông Kim Sa, Trung Quốc, thuộc địa phận Vân Nam và Tứ Xuyên. Công trình được hoàn thành và hoạt động năm 2014, không chỉ có vai trò cung cấp điện lưới và còn giúp điều tiết lũ lụt, phù sa, điều chỉnh hướng và lưu lượng dòng chảy.
#4 – Đập Guri (Venezuela)
Đập Guri ở Venezuela với công suất thiết kế 10.235 MW là nguồn cung cấp điện chính cho quốc gia. Nằm trên sông Caroní, đập cao 162 m được xây dựng để giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ trong sản xuất điện từ những năm 1960, nhằm tập trung vào xuất khẩu dầu.
Vào khoảng năm 2006, điện từ đập Guri còn được xuất khẩu sang Colombia và Brazil. Tuy nhiên, những năm gần đây, hạn hán kéo dài đã làm mực nước sông giảm, khiến sản lượng điện không đủ đáp ứng nhu cầu trong nước.
Chính phủ đã phải áp dụng chính sách cắt điện từ 2-4 giờ mỗi ngày. Mặc dù đập Guri đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Venezuela nhưng nó cũng gây ra tác động tiêu cực đến môi trường, phá hủy hàng ngàn dặm vuông rừng có độ đa dạng sinh học cao quanh sông Caroní.
#5 – Đập Tucurui (Brazil)
Đập Tucuruí ở Brazil với công suất thiết kế 8.370 MW là công trình thủy điện quy mô lớn đầu tiên trong khu vực Amazon. Đập làm bằng bê tông, cao 78m và dài 12,5 km, được xây dựng trên sông Tocantins.
Việc xây dựng đập Tucuruí không chỉ mang lại điện cho hơn 13 triệu người mà còn góp phần điều chỉnh dòng chảy sông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý nguồn nước và phát triển kinh tế khu vực.
Top 3 nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam
Ở Việt Nam cũng có những nhà máy được xây dựng với công suất lớn để phục vụ cho mạng lưới điện quốc gia cũng như phục vụ cho sản xuất, phát triển kinh tế mọi mặt trong đời sống.
Top 1: Nhà máy thủy điện Sơn La
Nhà máy thủy điện Sơn La khởi công xây dựng vào tháng 12 năm 2005 và bắt đầu hoạt động vào năm 2010, thuộc dự án của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Đây là nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam và Đông Nam Á được đặt tại Sông Đà, xã Nó Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La.
Với dung tích hồ chứa 9,26 tỷ m³ và công suất lắp đặt 2.400 MW từ 6 tổ máy, nhà máy sản xuất trung bình 9,4 tỷ kWh mỗi năm. Khi mới hoạt động, nhà máy chiếm 1/10 tổng công suất điện cả nước và đến nay vẫn giữ vị trí nhà máy thủy điện lớn nhất Việt Nam.
Top 2: Nhà máy thủy điện Hòa Bình
Nhà máy thủy điện Hòa Bình do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đầu tư đã đi vào hoạt động từ năm 1994. Trước khi nhà máy thủy điện Sơn La được xây dựng, Hòa Bình giữ vị trí là nhà máy thủy điện lớn nhất Đông Nam Á.
Dự án thủy điện nằm ở sông Đà, thành phố Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình với dung tích hồ chứa lên đến 9,45 tỷ m³. Công suất lắp đặt của nhà máy là 1.920 MW với 8 tổ máy, sản xuất trung bình 8,16 tỷ kWh mỗi năm.
Thủy điện Hòa Bình không chỉ đóng vai trò quan trọng trong cung cấp điện cho khu vực mà còn có giá trị lịch sử to lớn đối với đất nước, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế và hạ tầng Việt Nam.
Top 3: Nhà máy thủy điện Lai Châu
Nhà máy thủy điện Lai Châu do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đầu tư, khởi công xây dựng từ tháng 1 năm 2011 và đi vào hoạt động vào năm 2016. Đây là một công trình trọng điểm quốc gia của Việt Nam.
Dự án được đặt tại sông Đà, xã Nậm Hàng, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu với dung tích hồ chứa lên đến 1,215 tỷ m³. Nhà máy có công suất lắp đặt là 1.200 MW với 3 tổ máy, sản xuất bình quân 4,67 tỷ kWh mỗi năm. Nhà máy thủy điện Lai Châu không chỉ đảm bảo cung cấp điện mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an ninh quốc phòng khu vực Tây Bắc Việt Nam.
Vai trò cốt lõi của các nhà máy thủy điện trong cuộc sống hiện nay
Nền kinh tế ngày càng phát triển liên quan chặt chẽ đến nhu cầu tiêu thụ năng lượng ngày càng gia tăng. Thống kê cho thấy mức tăng trưởng tiêu thụ điện hàng năm đang duy trì ở mức cao khoảng 14% mỗi năm, đặt ra nhiều thách thức trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và áp lực phát triển ngành năng lượng.
Trước bối cảnh này, việc khai thác nhiên liệu hóa thạch đang dần cạn kiệt và gây nên tác động lớn đến môi trường. Ngành năng lượng đang đối mặt với thách thức cấp bách để phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, hướng tới sự phát triển bền vững mà trong đó thủy điện đóng vai trò quan trọng. Để kiểm soát chặt chẽ lịch xả nước cũng như quản lý chặt chẽ tài nguyên, cập nhật lịch xả nước thủy điện chi tiết chính xác tại www.lichxanuoc.com.vn.
Kết luận
Đập thủy điện lớn nhất thế giới không chỉ là một công trình kỹ thuật vĩ đại mà còn là biểu tượng của sức mạnh và khả năng của con người trong việc khai thác và sử dụng tài nguyên tự nhiên để phục vụ cho sự phát triển kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, nó cũng đặt ra nhiều thách thức lớn, đặc biệt là trong việc bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.